หนังสือดิจิตอล ท่องกรุงฯ-นวัตกรรมสำหรับผู้พิการทางการได้ยิน

เราเห็นเทคโนโลยีไอที ที่เต็มไปด้วยวิทยาการสมัยใหม่ ไอเดียและความคิดสร้างสรรค์มากมาย ประกอบกับเหตุผลสำคัญที่สื่อมวลชน โดยเฉพาะสื่อสิ่งพิมพ์ที่พยายามปรับเปลี่ยนรูปแบบจากตัวหนังสือบนกระดาษ มาสู่ตัวอักษรดิจิตอลบนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ อย่างเช่น สมาร์ทโฟนและแท็บเล็ตที่เข้าถึงผู้คนได้เกือบทุกกลุ่ม และจะดีแค่ไหนถ้าสามารถเข้าถึงกลุ่มคนพิการทางการได้ยิน ซึ่งมีข้อจำกัดในการรับรู้ที่มากกว่าบุคคลทั่วไป ให้มีโอกาสได้เข้าถึง เกิดการรับรู้และเข้าใจเรื่องราวต่างๆ เพื่อให้สามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันหรือมีส่วนร่วมทางสังคมอย่างบุคคลทั่วไป

นายพงศ์ธร เพ็งดิลก นักศึกษาผู้พิการทางการได้ยินคณะเทคโนโลยีสื่อสารมวลชน สาขาเทคโนโลยีการพิมพ์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ธัญบุรี จึงได้คิดสร้างสรรค์นวัตกรรม ในโปรเจกต์ “สื่ออิเล็กทรอนิกส์แนะนำสถานที่ท่องเที่ยวในกรุงเทพมหานครด้วยภาษามือ” สำหรับบุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยินโดยมีอาจารย์วสันต์ สอนเขียว อาจารย์ประจำสาขาเทคโนโลยีการพิมพ์ มทร.ธัญบุรี เป็นที่ปรึกษา

“จากข้อจำกัดในการรับรู้ของตนเอง ที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน ซึ่งมีปัญหาในการพูดและสื่อสาร คือ พูดได้น้อย ขาดความไม่ชัด ทำให้คู่สนทนาด้วยไม่เข้าใจ จึงต้องใช้ภาษามือหรือท่าทางประกอบการพูด ใช้การเคลื่อนไหวมือ แขนและร่างกายทำเป็นสัญลักษณ์ รวมถึงการแสดงความรู้สึกทางใบหน้า เพื่อให้ง่ายต่อการสื่อสารและการตีความ ซึ่งผู้บกพร่องทางการได้ยินนี้ จะมีความต้องการพิเศษทางการศึกษาและการใช้ชีวิต ที่ต้องได้รับความช่วยเหลือ หรือมีนวัตกรรมช่วยอำนวยความสะดวก จึงได้คิดค้นสื่ออิเล็กทรอนิกส์ขึ้นมา ในรูปแบบของหนังสือดิจิตอลโดยจัดทำเป็น คู่มือหนังสือท่องเที่ยว : กรุงเทพมหานคร Thailand Travel Book Guide : Bangkok” พงศ์ธร กล่าว

จุดเด่นของหนังสือดิจิตอลนี้ อยู่ตรงที่การออกแบบสื่อให้มีความน่าสนใจ มีการนำเสนอรูปภาพแบบเป็นชุดมาเรียงต่อๆ กัน รวมเป็นภาพใหญ่ภาพเดียว (Panorama) ในลักษณะภาพนิ่ง มุม 180 และ 360 องศา มีภาษามือประกอบ สำหรับบุคคลที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน มีเสียงบรรยายภาษาไทย โดยเลือกนำเสนอสถานที่ท่องเที่ยวในกรุงเทพมหานคร ที่ขึ้นชื่อ มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และมีความงดงามทางด้านศิลปะ ทั้งหมด 7 แห่ง คือ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) วัดอรุณ ราชวรารามราชวรวิหาร (วัดแจ้ง) วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร เสาชิงช้า ศาลหลักเมืองกรุงเทพมหานคร และศาลเจ้าพ่อเสือ 

นอกจากนี้หนังสือดิจิตอลยังนำเสนอ ประวัติศาสตร์ไทยสมัยรัตนโกสินทร์ และคำศัพท์ภาษามือต่างๆ พร้อมด้วยความหมายและคำอธิบายเช่นคำว่า เจดีย์ เรือ เสาชิงช้า ไหว้พระ แม่น้ำ พวงมาลัย ธรรมะ ประวัติศาสตร์ เป็นต้น เพื่อให้แสดงผลบนแท็บเล็ต ซึ่งมีทั้งหมดรวม 50 หน้า สามารถอ่านผ่านโปรแกรม Adobe Content Viewer 

พงศ์ธร อธิบายถึงขั้นตอนการผลิตสื่ออิเล็กทรอนิกส์ โดยเริ่มต้นจากการถ่ายทำวีดีโอภาษามือ ถ่ายภาพนิ่งสถานที่ท่องเที่ยว แล้วมาตัดต่อด้วยโปรแกรม Adobe Premiere Pro CC 2014 ตัดต่อภาพ Panorama และแปลงภาพ หลังจากนั้นออกแบบปกหนังสือ และโลโก้เครื่องมือต่างๆ จากนั้นสร้างสื่อหนังสือดิจิตอลด้วยโปรแกรม Adobe InDesign CC 2014 และทดสอบการแสดงผลของเนื้อหาบนอุปกรณ์มือถือหรือไอแพด แล้วจึงนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญด้านคอมพิวเตอร์ ผู้พิการทางการได้ยิน ทดลองใช้งาน แล้วจึงนำความคิดเห็นมาปรับแก้เพื่อให้ได้ผลงานตรงตามความต้องการ เป็นประโยชน์จริงและมีคุณภาพ ทั้งในองค์ประกอบด้านสื่อ เทคนิคมัลติมีเดีย และการออกแบบด้านเนื้อหา

“ความพิการทางการได้ยิน ไม่ได้เป็นอุปสรรค์ในการคิดสร้างสรรค์ผลงานนวัตกรรมหรือปิดกั้นการเรียนรู้ การติดต่อสื่อสารแต่อย่างใด ในฐานะผู้ผลิตนวัตกรรมหวังว่าหนังสือดิจิตอลนี้จะช่วยพัฒนาและส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้พิการทางการได้ยินและเป็นแรงบันดาลใจในการพัฒนาต่อยอดเพื่อผู้พิการต่อไป” เจ้าของผลงาน กล่าว