กระทรวงแรงงานกับ ๔ ภารกิจแก้ปัญหาแรงงานรับอาเซียน
การก้าวเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่กำลังจะมาถึงในปลายปี ๒๕๕๘ กระทรวงแรงงานมีภารกิจหลัก ๔ ประการที่จะต้องจัดการแก้ไขอย่างเร่งด่วน
พลเอก สุรศักดิ์ กาญจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน กล่าวถึงแนวทางในการทำงานโดยศึกษารายละเอียดการทำงานของกระทรวง น แล้วกำหนดนโยบาย ใช้วิธีการทำงานโดยยึดเป้าหมาย และใช้วิธีบูรณาการ ร่วมกับกระทรวงอื่น โดยสรุปภารกิจหลักของกระทรวงแรงงาน ๔ ภารกิจ
การวางแผนการบริหารจัดการแรงงานต่างด้าวอย่างเป็นระบบ ได้มีการจัดตั้งศูนย์จดทะเบียนแรงงานต่างด้าว โดยมีแรงงานจากประเทศอาเซียนกลุ่ม CLMV เข้ามาจดทะเบียนทั้งสิ้นถึงวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๗ จำนวน ๑.๖ ล้าน คน ซึ่งจะต้องบริหารจัดการให้เป็นประโยชน์ต่อระบบเศรษฐกิจไทยมากที่สุด รวมทั้งการพิจารณาประเด็นที่เป็นข้อจำกัดทางกฎหมาย เช่น อาชีพที่ห้ามแรงงานต่างด้าวทำ การเคลื่อนย้ายแรงงานก่อสร้างข้ามเขต ฯลฯ นอกจากนี้ ยังมีแรงงานที่ไม่ได้จดทะเบียนที่ต้องมีแนวทางการปฏิบัติอย่างไร รวมทั้งการจัดตั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษในพื้นที่ชายแดน ๕ แห่งในปี ๒๕๕๗ ที่จะรองรับปริมาณแรงงานต่างด้าวประเภทเช้าไป – เย็นกลับ
การปฏิรูปโครงสร้างการพัฒนากำลังคนของประเทศ ที่ผ่านมาเป็นไปในลักษณะต่างคนต่างทำ และหลายครั้งที่ซ้ำซ้อนกัน รวมทั้งไม่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน
นคร ศิลปอาชา ปลัดกระทรวงแรงงาน เคยเสนอแนวคิดการจัดตั้งกระทรวงทรัพยากรมนุษย์ขึ้น โดยบูรณาการส่วนงานที่เกี่ยวข้องกับการวางแผนกำลังคนทั้งหมด เช่น กระทรวงศึกษาธิการ สถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย เพื่อลดความซ้ำซ้อน ผลิตคนให้ตอบโจทย์ประเทศ เพื่อก้าวเข้าสู่อาเซียนอย่างมั่นคง
การรับมือความเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์แรงงาน อีก ๕-๖ ปีข้างหน้า โครงสร้างกำลังแรงงานของไทยจะเปลี่ยนไปอย่างชัดเจน อัตราการเติบโตของกำลังแรงงานลดลง เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ทำให้มีการใช้แรงงานรับเหมาช่วง และแรงงานวิชาชีพจากประเทศเพื่อนบ้านมากขึ้น กระทรวงแรงงานจึงต้องวางโรดแมปการรับมือการเปลี่ยนแปลงเพื่อให้มีกำลังคนเพียงพอ และดูแลสวัสดิการแรงงานให้ทั่วถึง
การแก้ไขปัญหาการค้ามนุษย์ กระทรวงแรงงานควรเป็นผู้ดำเนินการหลัก บูรณาการร่วมกับทุกหน่วยงานเพื่อแก้ปัญหาเชิงรุก เพื่อให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมอย่างเร่งด่วน