การเตรียมความพร้อมเด็กไทยสู่เวทีอาเซียน ถือเป็นภารกิจเร่งด่วนของการขับเคลื่อนประเทศเข้าสู่ประชาคมอาเซียนอย่างสมบูรณ์ หน่วยงานภาครัฐและเอกชน จึงร่วมระดมความคิดเห็นเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาหลากหลายด้าน

การที่ประเทศสมาชิกอาเซียน ประกาศรวมตัวกันเป็นประชาคมอาเซียนอย่างเป็นทางการ ในปี 2558 ภายใต้ปฏิญญาว่าด้วยความร่วมมืออาเซียน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และวัฒนธรรม อย่างใกล้ชิดมากขึ้น ไทยซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกผู้ก่อตั้งอาเซียน จึงมีความจำเป็นอย่างเร่งด่วนที่ต้องเตรียมความพร้อมด้านต่าง ๆ เพื่อร่วมเป็นประชาคมอาเซียนที่สมบูรณ์ และหนึ่งในความจำเป็นเร่งด่วน คือ การเตรียมความพร้อมสำหรับเด็กไทย ซึ่งถือเป็นฐานรากสำคัญสู่การขับเคลื่อนประเทศอย่างยั่งยืน และทัดเทียมกับประเทศอาเซียนภายใต้สภาพสังคม และเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งแม้ในปัจจุบันจะมีการมุ่งเน้นพัฒนาเด็กและเยาวชนในด้านต่าง ๆ แต่ยังมีความจำเป็นที่ทุกภาคส่วนในสังคมต้องร่วมมือกันเร่งพัฒนาทักษะของเด็กไทยให้มีความหลากหลาย และครอบคลุมมากขึ้น ภายใต้พื้นฐานการส่งเสริมและพัฒนาจากศักยภาพของเด็กอย่างแท้จริง

คณะกรรมาธิการการพัฒนาสังคมและกิจการเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ด้อยโอกาส วุฒิสภา ได้ศึกษารวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเด็กและเยาวชนโดยตรง เพื่อสรุปประเด็นที่เป็นรากเหง้าของปัญหา ทำให้ทราบว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นกับเด็กไทยส่วนใหญ่ล้วนมีสาเหตุมาจากความขัดแย้งของสถาบันครอบครัว ประกอบกับสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน ซึ่งการที่จะแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด คือ ต้องระดมความคิดเห็นจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง คณะกรรมาธิการฯ จึงจัดสัมมนายุทธศาสตร์การเตรียมความพร้อมเด็กไทยสู่เวทีอาเซียน เพื่อให้ร่วมกันกำหนดยุทธศาสตร์แนวทางในการแก้ไขปัญหา และพัฒนาศักยภาพของเด็กไทย โดยเน้นผลักดันที่ฐานรากของแนวคิดที่จะช่วยพัฒนาให้เด็กไทยมีความเข้มแข็ง มีทักษะที่จำเป็นในการใช้ชีวิตในสังคมอย่างรอบด้าน เพื่อช่วยพัฒนาประเทศชาติ และสามารถก้าวสู่การเป็นประชาคมอาเซียนอย่างสมบูรณ์ มีความพร้อม และศักยภาพทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม การเมือง และความมั่นคง

ภายหลังการระดมความเห็นอย่างเข้มข้น จึงได้ข้อสรุปว่า ปัญหาที่พบส่วนใหญ่ของเด็กไทย คือ ปัญหาเด็กตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ปัญหาความรุนแรง และปัญหายาเสพติด ดังนั้นต้องเสริมสร้างให้ครอบครัวมีเวลาเลี้ยงดูบุตรที่ได้คุณภาพทั้งกายและสภาพจิต ส่งเสริมการศึกษาและฝึกทักษะให้กล้าเผชิญต่อปัญหา อบรมสั่งสอนให้ความรู้ความเข้าใจเรื่องเพศศึกษาอย่างถูกต้อง และปลูกฝังค่านิยมเชิงวัฒนธรรมบวก ซึ่งสังคมต้องตระหนักถึงปัญหาเหล่านี้ และร่วมกันแก้ไขปัญหาอย่างจริงจัง จะนำไปสู่การพัฒนาเด็กไทยอย่างยั่งยืน

สำหรับการจัดสัมมนาครั้งนี้ อาจไม่สัมฤทธิ์ผลในการพัฒนาเด็กและเยาวชนไทยสู่อาเซียนได้ในทันที แต่อย่างน้อยถือเป็นการระดมความเห็นทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนมุมมองเชิงลึกเกี่ยวกับปัญหาของเด็กและเยาวชนไทยในแง่มุมต่าง ๆ มากขึ้น ที่มีผลต่อการพัฒนาศักยภาพของเด็กไทย และหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งเอกชนและภาครัฐ จะทราบถึงปัญหาต่าง ๆ ในทิศทางเดียวกัน อันเป็นหัวใจสำคัญในการเตรียมความพร้อมเด็กไทยสู่เวทีอาเซียน นอกจากนี้ ยังเป็นการเปิดโอกาสให้สาธารณชนมีส่วนร่วม ทั้งการแสดงความคิดเห็น การรับรู้ข้อมูลปัญหา และวิธีการแก้ไข จนเกิดการปลุกจิตสำนึกของการมีส่วนร่วมที่ช่วยผลักดันยุทธศาสตร์ให้สัมฤทธิ์ผลต่อไป ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นที่อาจจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายและนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับเด็กและเยาวชนในอนาคต